Dwa radioamatorskie transpondery AMSAT P4A (Phase 4A) na pokładzie satelity Es’hail-2 (QO 100, Qatar-OSCAR 100).
Es’hail-2 to katarski, będący własnością Es’hailSat (przy udziale Niemieckiego oddziału AMSAT), ważący 5300 kg satelita, wystrzelony 15 XI 2018 roku na pokładzie rakiety SpaceX Falcon 9 która wystartowała z platformy startowej LC-39A w Centrum Kosmicznym im. Johna F. Kennedy’ego na Florydzie. Es’hail-2 został zbudowany przez japońską firmę Mitsubishi Electric (MELCO) na bazie platformy DS-2000. Urządzenie zajmuje pozycję 25,9° długości geograficznej wschodniej wzdłuż geostacjonarnej orbity (GEO) świadcząc usługi telewizyjne dla regionu Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Na pokładzie znajdują się 24 transpondery pasma Ku i 11 pasma Ka przeznaczone do nadawania telewizji; dystrybucji rządowej i komercyjnej. Żywotność satelity zaplanowano na minimum 15 lat.
Dodatkowo, poza usługami komercyjnymi, satelita Es’hail-2 posiada dwa transpondery liniowe AMSAT P4A o szerokości pasma 250 kHz i 8 MHz przeznaczone dla Amatorskiej Służby Radiowej. Łącze w górę (tzw. Uplink) w paśmie częstotliwości około 2,4 GHz (pasmo S) oraz w dół (tzw. Downlink) w paśmie częstotliwości około 10,45 GHz (pasmo X).
Transponder NB (NarrowBand) o szerokości 250 kHz przeznaczony jest dla emisji zajmujących niewiele miejsca w eterze czyli transmisji wąskopasmowych. Zalecane są: telegrafia CW, fonia jednowstęgowa SSB oraz generowane komputerowo (tzw. MGM) FT8, RTTY, AMTOR, FSK441 SSTV, PSK, JT65 itp. Sygnał z ziemi do satelity nadajemy w polaryzacji kołowej prawoskrętnej (RHCP) w paśmie 13 cm a odbieramy z satelity na ziemię w polaryzacji pionowej (V) w paśmie 3 cm.
Transponder WB (WideBand) o szerokości 8 MHz przeznaczony jest dla emisji szerokopasmowych telewizyjnych – cyfrowych DATV. Zalecana jest modulacja DVB-S2 o różnych szerokościach pasma. Sygnał z ziemi do satelity nadajemy w polaryzacji kołowej prawoskrętnej (RHCP) w paśmie 13 cm a odbieramy z satelity na ziemię w polaryzacji poziomej (H) w paśmie 3 cm.
Start rakiety SpaceX Falcon 9 transportującej satelitę Es’hail2
Es’hail-2 / Qatar-Oscar 100 jako jedyny satelita z zainstalowanym podwójnym transponderem AMSAT P4A umożliwiającym pewną i ciągłą łączność w pasmach amatorskich z blisko połową globu. Obecnie, jest to najnowocześniejszy geostacjonarny satelita dostępny dla licencjonowanych radioamatorów z całego świata.
Zasięg satelity Es’hail-2
Zakresy częstotliwości wejściowych (Uplink) czyli z ziemi do satelity oraz wyjściowych (Downlink) czyli z satelity na ziemię:
Transponder wąskopasmowy (NB):
2400,050 MHz – 2400,300 MHz – Uplink (pol. RHCP)
10489,550 MHz – 10489,800 MHz – Downlink (pol. V)
Transponder szerokopasmowy (WB):
2401,500 MHz – 2409,500 MHz – Uplink (pol. RHCP)
10491,000 MHz – 10499,000 MHz – Downlink (pol. H)
Schemat blokowy transponderów QO-100
Aby wyliczyć i wskazać kierunek w którym znajduje się satelita; azymut oraz elewację, warto posłużyć się narzędziem: Es’hail-2 (QO-100) Dish Pointing
Do odbioru audio oraz widma transpondera NB online służy: Qatar-OSCAR 100 Narrowband WebSDR
Do podglądu widma DATV transpondera WB online służy: Qatar-OSCAR 100 Wideband WebSDR
Band Plan
Lista stacji nadających cyfrową telewizję amatorską DATV wraz z opisem sprzętu nadawczego: QO100 DATV Users
Wąskopasmowy transponder na początku swojego zakresu, po środku oraz na końcu nadaje radiolatarnie (tzw. Beacon) służące do porównania transmitowanego sygnału z ziemi, tak aby nie przekroczyć zalecanego poziomu nadawania. Ciekawostką jest system LEILA czyli automat informujący krótkofalowców o przekroczonym dozwolonym sygnale wysyłanym do satelity. Transponder szerokopasmowy również posiada radiolatarnie na początku pasma DATV.
Bandplan transpondera wąskopasmowego (NB):
Bandplan transpondera szerokopasmowego (WB) DATV:
Zalecane częstotliwości nadawania do satelity oraz prędkości symboli:
| Role | Symbol Rate | Uplink Frequency | Downlink Frequency | Designer | Notes |
| Beacon Wide | 2MS | 2403.0 | 10492.5 | 2MS1 | Initial Beacon Mode |
| Beacon Narrow | 1MS | 2402.25 | 10491.75 | 1MS1 | Possible future beacon mode |
| Simplex | 2MS | 2403.0 | 10492.5 | 2MS1 | Only available outside beacon hours |
| Simplex | 2MS | 2406.0 | 10495.5 | 2MS2 | |
| Simplex | 1MS | 2402.25 | 10491.75 | 1MS1 | Only available outside beacon hours |
| Simplex | 1MS | 2403.75 | 10493.25 | 1MS2 | Only available outside beacon hours or when beacon is in narrow mode |
| Simplex | 1MS | 2405.25 | 10494.75 | 1MS3 | Only available if 2MS2 not in use |
| Simplex | 1MS | 2406.75 | 10496.25 | 1MS4 | Only available if 2MS2 not in use |
| Simplex | 333KS | 2407.75 | 10497.25 | 333KS1 | |
| Simplex | 333KS | 2408.25 | 10497.75 | 333KS2 | |
| Simplex | 333KS | 2408.75 | 10498.25 | 333KS3 | |
| Simplex | 333KS | 2409.25 | 10498.75 | 333KS4 | |
| Simplex | 125KS | 2407.625 | 10497.125 | 125KS1 | Only available if 333KS1 not in use |
| Simplex | 125KS | 2407.875 | 10497.375 | 125KS2 | Only available if 333KS1 not in use |
| Simplex | 125KS | 2408.125 | 10497.625 | 125KS3 | Only available if 333KS2 not in use |
| Simplex | 125KS | 2408.375 | 10497.875 | 125KS4 | Only available if 333KS2 not in use |
| Simplex | 125KS | 2408.625 | 10498.125 | 125KS5 | Only available if 333KS3 not in use |
| Simplex | 125KS | 2408.875 | 10498.375 | 125KS6 | Only available if 333KS3 not in use |
| Simplex | 125KS | 2409.125 | 10498.625 | 125KS7 | Only available if 333KS4 not in use |
| Simplex | 125KS | 2409.375 | 10498.875 | 125KS8 | Only available if 333KS4 not in use |
Zasady / reguły pracy na satelicie Es’hail-2:
- Amateur Radio is a self-regulating radio service, so please respect some rules when you are operating within the amateur satellite service, i.e. over a satellite transponder:
- Not stronger than the Beacon, keep your signal below Beacon level.
- No FM mode or any other modulation exceeding max. 2700 Hz bandwidth is allowed on the NB transponder.
- No digital FM modes like C4FM, DSTAR and others, same rule as above!
- No transmission below the Lower Beacon (CW): the Amateur Satellites Service operate exclusively on a secondary basis in the band 2400-2450 MHz. You are responsibly for you own transmissions!
- No transmission above the Upper Beacon (experimental beacon, currently CW).
- Please keep the “guardband” around the CW & PSK beacons free of transmissions and don’t interfere with it.
- The NB transponder is a bent-pipe transponder and non-inverting.
- Uplink polarisation is RHCP (right-hand circular polarization).
- Downlink polarisation for the NB transponder is V (vertical linear polarization).
- Excessive signals might trigger LEILA warnings to remind you to reduce uplink power.
- Full-Duplex operation is mandatory (you must be able to monitor your own downlink while transmitting!)
- The Middle Beacon is modulated in 400 bit/s BPSK (similar to the P3-satellites).
- The beacons are generated by the groundstation with GPS locked reference and will carry additional operational or maintenance information.
- Remote operation over Internet (Gateway traffic) is undesirable and only permitted during disaster communication, see below.